κουμκουάτ ή κουμκάτ

Κοινή ονομασία των ειδών του γένους Fortunella της οικογένειας των ρουτιδών, το οποίο περιλαμβάνει έξι ασιατικά είδη. Πρόκειται για οπωροφόρα αειθαλή θαμνώδη δέντρα, ύψους 2,4-4,5 μ.· τα φύλλα του κ. είναι μικρά, σκουροπράσινα, λογχοειδή, οδοντωτά και κατ’ εναλλαγή, ενώ τα άνθη είναι μικρά, λευκά, πενταμερή, ερμαφρόδιτα, μοναχικά ή σε ταξιανθίες. Οι καρποί του είναι στρογγυλοί ή ωοειδείς, διαμέτρου έως 4 εκ., με πορτοκαλοκίτρινο χρώμα· η φλούδα τους είναι εδώδιμη, πολύ αρωματική και γλυκιά, ενώ η σάρκα είναι όξινη, όχι ιδιαίτερα χυμώδης και χωρισμένη σε 3-6 τομείς· οι σπόροι μπορεί να απουσιάζουν, ενώ, όταν υπάρχουν, είναι μικροί και μυτεροί. Πολλαπλασιάζεται με εμβολιασμό, όπως όλα τα εσπεριδοειδή. Το κ. είναι ιθαγενές της Κίνας, ενώ καλλιεργείται στην Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική από τα μέσα του 19ου αι., κυρίως ως διακοσμητικό. Η επιστημονική του ονομασία προέρχεται από το όνομα του Ρομπέρ Φορτίν, ο οποίος το εισήγαγε από την Κίνα στην Ευρώπη το 1846, ενώ η κοινή του ονομασία σημαίνει χρυσό πορτοκάλι στα κινεζικά. Από τους καρπούς του παρασκευάζεται το γνωστό ομώνυμο αλκοολούχο ηδύποτο καθώς και γλυκά του κουταλιού ή φρουί γκλασέ. Στην Ελλάδα γίνεται συστηματική καλλιέργεια των ειδών Fortunella margarita και Fortunella japonica στην Κέρκυρα, ενώ σποραδικά καλλιεργείται και στη Χίο.